Działalność nierejestrowana w branży usługowej. Czy to koniec?

Działalność nierejestrowana w branży usługowej. Działalność nierejestrowana to forma działalności gospodarczej, która nie wymaga rejestracji w CEIDG (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej). Jest to doskonałe rozwiązanie dla osób, które prowadzą drobną działalność zarobkową na niewielką skalę, np. sprzedaż produktów czy usług.

Jednak w temacie działalności nierejestrowanej w branży usługowej wciąż jest sporo zamieszania.

Czy można świadczyć usługi bez firmy?

Jak to rozliczyć?

Czy na pewno przedsiębiorca nie musi ich zgłaszać do ZUS?

Jakie pomysł zaliczamy do usług a jakie do sprzedaży produktów?

Postaram się dziś odpowiedzieć na kilka pytań, a na końcu przygotowałam niespodziankę!

Jakie są warunki prowadzenia działalności nierejestrowanej?

Brak konieczności rejestracji w CEiDG jeśli mieścisz się w limicie małego biznesu: Jeśli Twoje miesięczne przychody należne z biznesu nie przekraczają 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, nie musisz rejestrować działalności gospodarczej.

O tym jak prawidłowo liczyć limit możesz poczytać tutaj: 7 zasad liczenia limitu działalności nierejestrowanej w 2024 roku.

Opodatkowanie: Dochody z działalności nierejestrowanej są opodatkowane według skali podatkowej i muszą być wykazane w rocznym zeznaniu podatkowym.

Więcej możesz poczytać tutaj: Działalność nierejestrowana a podatek dochodowy? Pięć najważniejszych informacji!

Umowy cywilnoprawne: Możesz zawierać umowy zlecenia lub o dzieło, ale musisz pamiętać o obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne, jeśli są wymagane. Więcej informacji znajdziesz w dalszej części artykułu.

Wystawianie faktur: jeśli klient od Ciebie tego zażąda musisz mu wystawić fakturę (bez VAT jeśli nie jesteś podatnikiem czynnym VAT). Należy to zrobić na odpowiednim wzorze i w odpowiednich terminach.

Nie można prowadzić działalności nierejestrowanej w formie spółki: taka forma prowadzenia biznesu jest zarezerwowana tylko dla osób fizycznych.

Warunek czystej karty: nie możesz prowadzić działalności nierejestrowanej jeśli dopiero zakończyłaś działalność gospodarczą. Okres wyczekiwania to 60 miesięcy od dnia nieprowadzenia działalności gospodarczej.

Więcej o warunkach prowadzenia działalności nierejestrowanej można poczytać tutaj: Działalność nierejestrowana 2023? Pięć warunków na start!

Jakie są plusy prowadzenia działalności nierejestrowanej?

Plusy prowadzenia działalności nierejestrowanej:

• elastyczność w otwarciu i zawieszeniu,
• nie trzeba rejestrować w CEiDG,
• nie trzeba jako przedsiębiorca płacić składek ZUS,
• nie trzeba płacić zaliczek na podatek,
• proste rozliczenie po zakończeniu roku z możliwością skorzystania z ulg podatkowych,
• brak kodów PKD,
• możliwość wystawiania faktur dla klientów,
• swoboda zawierania umów,
• możliwość identyfikacji wizualnej i budowania marki osobistej,
• brak oficjalnego biznesplanu i dużych kosztów na start,
• w większości pomysłów można skorzystać ze zwolnienia z VAT i kasy fiskalnej.

Sprzedaż produktu a usługa. Jakie są różnice?

Z punktu widzenia prawa i ekonomii, usługa to działalność polegająca na świadczeniu określonych działań lub działań niematerialnych, które zaspokajają potrzeby klientów.

W przeciwieństwie do towarów, które są materialnymi dobrami, usługi są niematerialne, co oznacza, że nie można ich dotknąć lub zmagazynować.

ENCYKLOPEDIA PWN:

usługi, ekon. działalność gospodarcza, która nie polega na wytwarzaniu dóbr materialnych, ale ma charakter świadczeń osób fizycznych i prawnych na rzecz innych osób;

Usługi to trzeci, obok rolnictwa i przemysłu, sektor gospodarki narodowej; obejmują następujące działy: transport, łączność, handel, gospodarkę komunalną, ochronę zdrowia, oświatę, administrację, wymiar sprawiedliwości, instytucje finansowe i ubezpieczeniowe oraz pozostałe.

Rola usług rośnie wraz z rozwojem gospodarczym; udział zatrudnionych w usługach jest syntetyczną miarą rozwoju gospodarczego; w krajach najwyżej rozwiniętych przekracza on 50% i wykazuje tendencję wzrostu.

Podstawowe cechy usług:

• Niematerialność – usługi nie mogą być doświadczone przed zakupem, co utrudnia ocenę ich jakości.
• Nietrwałość – nie można ich magazynować ani przechowywać.
• Różnorodność – usługi są trudne do standaryzacji i kontroli jakości.
• Nierozdzielność – usługi nie mogą być oddzielone od osoby wykonawcy.
• Heterogeniczność – każda usługa jest unikatowa, zależna od wykonawcy i momentu świadczenia.

Usługi mogą przybierać różne formy, w zależności od ich natury oraz potrzeb rynku

Oto kilka przykładów:

• Usługi edukacyjne: np. korepetycje, kursy online, konsultacje, doradztwo, mentoring.
• Usługi kreatywne: np. projektowanie graficzne, copywriting, korekta.
• Usługi techniczne: np. naprawa komputerów, usługi IT, wirtualna asystentka.
• Usługi osobiste: np. fryzjerstwo, masaże, fotograficzne, stylizacja paznokci.
• Usługi eksperckie: dietetyk, doradztwo, prawnik.
• Usługi gastronomiczne: domowa cukiernia, tworzenie boksów prezentowych.

Umowa o dzieło czy umowa zlecenie?

Każda z usług ma swoje specyficzne regulacje i wymagania, dlatego ważne jest, aby dokładnie zrozumieć, na czym polega świadczona usługa i jakie przepisy prawne ją regulują.

Najczęściej realizacja usługi przybiera formę umowy o dzieło lub umowy zlecenie.

Cechy charakterystyczne umowy zlecenie:

• Przedmiot umowy: Zleceniobiorca zobowiązuje się do starannego działania, czyli do wykonywania określonych czynności na rzecz zleceniodawcy.
• Brak gwarancji rezultatu: W umowie zlecenie najważniejsze jest staranne wykonanie zleconych czynności, a nie osiągnięcie konkretnego rezultatu.
• Wynagrodzenie: Może być określone w różny sposób, np. godzinowo, miesięcznie, czy też za całość wykonanej pracy.
• Ubezpieczenie ZUS: Zleceniobiorca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym (z wyjątkiem sytuacji, gdy jest studentem poniżej 26. roku życia lub ma inne obowiązujące umowy ubezpieczeniowe).
• Czas pracy: Umowa zlecenie nie reguluje czasu pracy, co oznacza, że zleceniobiorca może samodzielnie decydować, kiedy wykonuje powierzone zadania.

Cechy charakterystyczne umowy o dzieło:

• Przedmiot umowy: Wykonawca zobowiązuje się do osiągnięcia określonego rezultatu, który jest jednorazowy i z góry zdefiniowany.
• Gwarancja rezultatu: W umowie o dzieło kluczowe jest dostarczenie zamówionego rezultatu, np. napisanie książki, stworzenie projektu graficznego czy wykonanie strony internetowej.
• Wynagrodzenie: Jest ustalone za wykonanie całego dzieła i wypłacane po jego ukończeniu. Może być wypłacone jednorazowo lub w ratach, w zależności od ustaleń.
• Brak ubezpieczenia ZUS: Wykonawca nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym, co oznacza, że nie odprowadza składek do ZUS.
• Odpowiedzialność: Wykonawca ponosi pełną odpowiedzialność za jakość i zgodność dzieła z umową, a ewentualne wady mogą być podstawą do roszczeń o naprawienie szkody.

Działalność nierejestrowana a umowa zlecenie

To zagadnienie budzi najwięcej emocji od kilku lat. Nie brakuje komentarzy czy dyskusji w internecie i mediach społecznościowych. Pojawiały się pomysły deregulacji tego zagadnienia i wyłączenia umów zlecenie zawieranych w ramach działalności nierejestrowanej z obowiązku opłacania ZUS przez zleceniodawców.

Niestety na razie projekt upadł. Jednak to, że klient (zleceniodawca) powinien zapłacić składkę do ZUS za nierejestrowanego przedsiębiorcę nie jest niczym nowym!

Zerknij na różne interpretacje i informacje o umowach zlecenie zawieranych w ramach działalności nierejestrowanej. Są one udostępniane od 2018 roku

Indywidualna interpretacja przepisów wydana przez oddział ZUS w Gdańsku (z 24 listopada 2018 roku)

Biorąc pod uwagę brzmienie ww.przepisu osoby fizyczne, z którymi wnioskodawca ma zawarte umowy o świadczenie usług, a które zgodnie z art.5 ust.1 ustawy Prawo przedsiębiorców są zwolnione z obowiązku rejestracji działalności gospodarczej z uwagi na wysokość osiąganych przychodów, nie są uważane za osoby prowadzące działalność gospodarczą, co powoduje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zawartych z ww. umów, w myśl art.6 ust.1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Strona www.biznes.gov.pl (Informacje publikowane już w 2019 roku i dostępne na dzień pisania artykuł tj. wrzesień 2024)

Działalność nierejestrowa, a umowy zlecenia

Jeśli prowadzisz działalność nierejestrową i jednocześnie świadczysz usługi – wykonujesz umowę o świadczenie usług albo umowę zlecenia – to podlegasz ubezpieczeniom jako zleceniobiorca.

Podmiot zawierający z tobą taką umowę (zleceniodawca) pełni wtedy obowiązki płatnika składek i ma obowiązek w ciągu 7 dni zgłosić cię do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać składki ZUS.

Od tej zasady istnieją wyjątki. Na przykład jeśli jesteś studentem, który nie ukończył 26 lat i wykonujesz zlecenie, to nie podlegasz obowiązkowym ubezpieczeniom i zleceniodawca nie musi odprowadzać składek ZUS.

Pamiętaj! Jeśli nie świadczysz usług, a sprzedajesz własnoręcznie wykonane produkty, na przykład figurki lub ozdoby, to w związku z taką działalnością nie masz obowiązku opłacania składek społecznych ani zdrowotnych (nie świadczysz pracy i nie podlegasz ubezpieczeniom z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej).

Wypowiedź z Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz artykuł w Gazecie Prawnej (z 9 marca 2023 roku)

Osoby świadczące usługi w ramach działalności nierejestrowanej powinny być ubezpieczone jako zleceniobiorcy. A każdy korzystający z takich usług musi zarejestrować się jako płatnik składek, zgłosić wykonawcę usługi do ubezpieczeń i opłacić za niego składki do ZUS i NFZ

Pismo z dnia 12 lutego 2024 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych DI/100000/43/1239/2023 (Indywidualna interpretacja)

W sytuacji, kiedy osoba, z którą zostanie zawarta umowa o wykonywanie usług, nie posiada innego tytułu, podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług/umowy zlecenia z osobą wykonującą tzw. działalność nieewidencjonowaną na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy Pławo przedsiębiorców, a co za tym udzie za taka osobą należy opłacić składki na ubezpieczenia społeczne.

Co oznacza, że np. osobą świadczącą usługi sprzątające oraz usługi opiekuńcze w ramach działalności nierejestrowanej podlega oskładkowaniu jak zleceniobiorca. Wobec tego zleceniodawca ma obligatoryjny obowiązek pobrania składek ZUS od zawartej umowy zlecenie.

Czy takie zapisy i interpretacje oznaczają, że nie można prowadzić działalności nierejestrowanej w branży usługowej? Nie!

To oznacza, że tak było, jest i na razie będzie, że w przypadku zawarcia umowy zlecenie zleceniodawca ma obowiązek opłacenia składki do ZUS.

Nie wprowadzono rozróżnienia pod kątem opłacania składek za umowy zlecenie zawierane w ramach działalności wykonywanej osobiście (gdzie składki są płacone od zawsze) na te zawierane w ramach działalności nierejestrowanej (które byłyby zwolnione).

Możesz świadczyć usługi i prowadzić działalność nierejestrowaną, a taki obowiązek po stronie zleceniodawcy nie jest wypaczeniem idei małego biznesu.

Ty tej składki nie płacisz!

Masz to samo zwolnienie co osoby sprzedające produkty na drobną skalę, nie masz obowiązku rejestrowania działalności gospodarczej i płacenia samodzielnie składek do ZUS.

Nie ma też obowiązku zawierania umowy zlecenie.

Możesz przemyśleć jeszcze raz swój model biznesowy i jeśli tak będziesz się czuła spokojniej to sprzedawać produkty lub zawierać umowy o dzieło, od których zleceniodawca nie musi płacić składek. A np. konsultacje wprowadzisz do swojej oferty za jakiś czas.

Jest jeszcze kilka innych opcji. Za chwilę o nich przeczytasz.

A co jeśli chcesz świadczyć usługi na bazie umowy zlecenie w ramach działalności nierejestrowanej, a klient nie zdaje sobie sprawy z tego, że jest zleceniodawcą? Co jeśli wie, ale nie opłaci składki w ZUS? Jakie konsekwencje go czekają? Czy możesz go odciążyć lub wesprzeć w tym obowiązku?

Konsekwencje mogą spotkać zleceniodawcę a nie Ciebie! To nie jest Twoje obciążenie względem Państwa.

Twoim zadaniem jako nierejestrowanego przedsiębiorcy jest prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży i zapłacenie podatku po zakończonym roku. Nie masz kontaktu z ZUS.

Jednak szczególną uwagę zwróciłabym na współprace z innymi firmami.

Przedsiębiorcy mają swoją księgową, która powinna ich wesprzeć w prawidłowym rozliczeniu współpracy z nierejestrowanym przedsiębiorcą.

Ty możesz spać spokojnie niezależnie od decyzji podjętej przez zleceniodawcę.

Ewentualne konsekwencje braku zgłoszenia czekają zleceniodawcę.

W przypadku przedsiębiorców po prostu ryzyko kontroli jest większe, zwłaszcza jeśli świadczysz komuś regularnie usługę i wystawiasz często fakturę jednemu zleceniodawcy. To może mieć też bardziej cechy działalności wykonywanej osobiście niż działalności nierejestrowanej.

WAŻNE! Do Ciebie ZUS nie może przyjść i Ciebie kontrolować, nie ma podstawy prawnej byś jako nierejestrowana przedsiębiorczyni opłacała za siebie składki. Ciebie może skontrolować Urząd Skarbowy pod kątem prowadzenie ewidencji, wystawiania faktur czy prawidłowego rozliczenia podatku dochodowego. Jednak Urząd Skarbowy to zupełnie inna instytucja i ona nie ma nic wspólnego z ZUS.

Usługi bez firmy? Obiecana niespodzianka!

Czy wiesz, że usługi bez firmy to nie tylko działalność nierejestrowana? Na długo przed działalnością nierejestrowaną istniała tzw. działalność wykonywana osobiście. Są też fundacje w których możesz zarejestrować startup (inkubator przedsiębiorczości) oraz takie portal jak Useme czy Bikzy dla freelancerów.

To, że chcesz świadczyć swoje usługi legalnie nie oznacza, że od razu musisz zarejestrować się w CEiDG jako przedsiębiorca prowadzących działalność gospodarczą.

Możesz na spokojnie przetestować swój pomysł i nie zawsze musi być to działalność nierejestrowana. Jest kilka innych opcji.

To, która będzie najbardziej opłacalna i najlepsza, zależy od kilku czynników i nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi dla każdej osoby świadczącej usługi.

To zależy od Twoich potrzeb i indywidualnej sytuacji.

Co ciekawe, dla wielu osób obowiązek opłacania składki przez zleceniodawcę przy umowie zlecenie w ramach działalności nierejestrowanej czy działalności wykonywanej osobiście jest dobre.

O zaletach tego rozwiązania pisałam tutaj: Działalność nierejestrowana a umowa zlecenie? Poznaj pięć powodów dlaczego warto to połączyć!

Nowy kurs: Zacznij zarabiać na usługach bez rejestracji działalności gospodarczej!

Specjalnie dla Ciebie nagrałam kurs prawny: Zacznij zarabiać na usługach bez rejestracji działalności gospodarczej.

W skład produktu wchodzą:

• Wiedza: Pakiet 6 lekcji prawnych o świadczeniu usług bez rejestracji działalności gospodarczej.
• Wzory: Umowa zlecenie i umowa o dzieło.
• Wsparcie: Możliwość zadawania dodatkowych pytań do lekcji na platformie kursowej i mailowo.
• Quiz wiedzy na zakończenie kursu.
• Aktualizacja udostępnionych materiałów w przypadku zmian prawnych.

Spis lekcji dostępnych w ramach kursu online:

• Lekcja 1: Geneza i zalety świadczenia usług bez rejestracji działalności gospodarczej.
• Lekcja 2: Formy prawne świadczenia usług (działalność wykonywana osobiście, działalność nierejestrowana, działalność gospodarcza, korzystanie z portali typu : useme oraz wsparcia w ramach inkubatorów przedsiębiorczości).
• Lekcja 3: Różnice pomiędzy umową o dzieła a umową zlecenie (case study dla 15 różnych branż).
• Lekcja 4: Umowa o dzieło: ZUS i US.
• Lekcja 5: Umowa zlecenie: ZUS i US.
• Lekcja 6: Inne obowiązki prawne osób świadczących usługi bez rejestracji firmy.

Otrzymasz odpowiedź m.in. na takie pytania jak:

• Kiedy możesz mówić o świadczeniu usług a kiedy o sprzedaży produktu?
• Jaka jest geneza prawna regulacji dotyczących świadczenia usług bez rejestracji firmy i jaki ma to wpływ na obowiązki zleceniodawców i osób świadczących usługi?
• Jakie są różnice pomiędzy działalnością wykonywaną osobiście a działalnością nierejestrowaną? Kiedy mówimy o byciu freeelancerem a kiedy o byciu przedsiębiorcą?
• Kiedy warto skorzystać z portalu Useme, aby rozliczyć swoje usługi? Jakie są plusy i minusy tego rozwiązania? Czy każda osoba świadcząca usługi może zarejestrować się na tym portalu?
• Dla kogo jest opcja świadczenia usług w ramach inkubatorów przedsiębiorczości? Jakie są plusy i minusy tego rozwiązania dla początkujących przedsiębiorców?
• Jakie są różnice pomiędzy umową o dzieło i umową zlecenie? Przykładowe case study w 15 różnych branżach z podziałem na przykłady dzieła, zlecenia i produktu!
• Jakie podatki należy zapłacić świadcząc usługi w ramach działalności nierejestrowanej a jakie w ramach działalności wykonywanej osobiście? Jak wygląda procedura rozliczenia podatku dochodowego w kontaktach ze zleceniodawcą?
• Jakie prawa i obowiązki mają zleceniodawcy wobec osoby świadczącej usługi w ramach działalności nierejestrowanej w zależności od tego czy jest to umowa o dzieło czy umowa zlecenie?
• Czy każdy zleceniodawca musi opłacić składkę w ZUS od umów zlecenie? Na jakich formularzach? Jak freelancer albo nierejestrowany przedsiębiorca może wesprzeć klienta w tym obowiązku?
• Jakie są konsekwencje niezgłoszenia umowy zlecenie do ZUS i nieopłacenia składki przez zleceniodawcę?
• Kiedy należy zgłosić umowę o dzieło do ZUS? Kogo to obowiązek i jak prawidłowo uzupełnić formularz ZUS-RUD?
• Jakie inne obowiązki prawne oprócz podatków mają osoby świadczące usługi?
• Czy osoby świadczące usługi w ramach działalności nierejestrowanej mogą łączyć przychody z zarobkiem z useme? Jak to oddzielić i jak liczyć limit małego biznesu?
• Czy świadcząc usługi bez firmy należy zarejestrować się jako podatnik czynny VAT lub księgować przychody na kasie fiskalnej?
• Czy można świadczyć usługi online, stacjonarnie lub mobilnie? Czy można łączyć różne formy i o jakich obowiązkach prawnych pamiętać?
• Czy mogę reklamować i promować swoje usługi w mediach społecznościowych, jeśli dopiero zaczynam? Jak zrobić to zgodnie z prawem?
• Czy freelancer albo nierejestrowany przedsiębiorca może wystawiać faktury? O czym pamiętać?
• Czy osoba bezrobotna może świadczyć usługi?
• czym pamiętać świadcząc usługi w czasie urlopu wychowawczego i innych urlopów związanych z rodzicielstwem?

Kliknij tutaj, aby zobaczyć wszystkie informacje o kursie prawnym: Zacznij zarabiać na usługach bez rejestracji działalności gospodarczej!

Fotografie wykonała: Julita Korczak

          Joanna Rułkowska
          prawniczka

***

Jak legalnie wystartować ze sklepem online? Działalność nierejestrowana w branży e-commerce!

Rozpoczęcie działalności gospodarczej w branży e-commerce może wydawać się skomplikowane, zwłaszcza dla osób, które dopiero wkraczają na rynek. Istnieje jednak możliwość prowadzenia sklepu internetowego w formie działalności nierejestrowanej, co pozwala na start bez formalności związanych z rejestracją firmy.

W tym artykule omówię, jakie warunki musisz spełnić, aby legalnie rozpocząć działalność nierejestrowaną i prowadzić biznes online [Czytaj dalej…]